Nίκος Mάργαρης
ΟΙΚΟ-ΛΟΓΙΚΑ«...Με ανησυχεί λοιπόν πολύ η νέα τάση των αντικοινωνικών στοιχείων που
σχεδόν σε όλες τις ελληνικές πόλεις, ενώ παρεμποδίζουν την ανάπτυξη κάθε
μορφής, μόλις καταφέρουν και τα εργοστάσια φαλήρουν αρχίζουν να κλαίνε με
μαύρο δάκρυ για το ωραίο κουφάρι που οι ίδιοι δημιούργησαν...»
Τα εργοστάσια γίνονται μπαράκια!
ΟΣΟΙ πηγαίνουν τώρα τελευταία στη Θεσσαλονίκη υποχρεωτικά περνάνε και από
τον περίφημο «Μύλο». Μάλιστα διάβασα και επαινετικά άρθρα για την
πολιτιστική άνοιξη που προσφέρει με τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται εκεί.
O «Μύλος», όπως το λέει και το όνομά του, είναι ένας παλιός αλευρόμυλος που
έχει διαμορφωθεί σε χώρο «πολλαπλών» χρήσεων, οι περισσότερες των οποίων
έχουν σχέση με το στομάχι (ρυζάδικο, καφετέρια, μπαρ), τ? αυτιά (μουσική)
και τα μάτια (εκθέσεις).
Ας μου συγχωρεθεί η μέχρι χυδαιότητας επιπεδοποίηση των πολιτιστικών
δραστηριοτήτων που γίνονται εκεί και τις απολαμβάνουν αμέτρητα άτομα, μια
και η πρόθεσή μου δεν είναι να τα βάλω με την τέχνη. Απλά με ανησυχεί το
γεγονός ότι όπου και να στρίψω βλέπω μια πραγματική αποβιομηχάνηση με τα
εργοστάσια να χάνουν το ρόλο για τον οποίο φτιάχθηκαν και να μετατρέπονται
σε μπαρ, ντισκοτέκ και φαγάδικα.
Δυστυχώς, αγαπητοί μου, μέχρι σήμερα πουθενά δεν διαπίστωσα κάποιους χώρους
στους οποίους υπήρχαν μη παραγωγικές δραστηριότητες να μετατρέπονται σε
βιοτεχνικούς ή βιομηχανικούς με ελάχιστες εξαιρέσεις. Γιατί, μη μου πείτε
ότι η μετατροπή της αίθουσας ενός κινηματογράφου σε μεγαλομπακάλικο (αλλιώς
super-market) σημαίνει κάτι παραγωγικό.
Όταν λοιπόν διαβάζω στην «Ελευθεροτυπία» (8/1/93) τον τίτλο «Η παλιά πόλη
ξαναζωντανεύει» και τον υπότιτλο «Τα εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίρια
του Πειραιά μπορούν να ξαναζωντανέψουν με σύγχρονες χρήσεις» ανησυχώ
σφοδρά. Γιατί, πώς να το κάνουμε, δεν είναι δυνατόν να αισιοδοξώ
διαβάζοντας ότι το εργοστάσιο θα γίνει θέατρο ή χώρος πολιτιστικών
εκδηλώσεων. Γιατί, σώνει και καλά, οι ευαισθητοποιημένοι μας αρχιτέκτοντες
που «φτιάχνονται» βλέποντας μόνο κουφάρια παλιών εργοστασίων δεν δείχνουν
τον ίδιο ενθουσιασμό και για τη μετατροπή τους σε νέου τύπου βιοτεχνικές
και βιομηχανικές μονάδες παραγωγής; Πρέπει να καταρρεύσει τελείως κάθε
δραστηριότητα και να σταματήσει η καμινάδα να καπνίζει για να
ενδιαφερθούμε;
Για να περιοριστώ στη Μυτιλήνη, όταν πάω στο Πλωμάρι, το Πολιτιστικό Κέντρο
είναι το παλιό Σαπωνοποιείο. Στο Μόλυβο το μπαρ των «Γατελούζων» και το
Ξενοδοχείο είναι παλιά ελαιοτριβεία. H ντισκοτέκ στην Παναγιούδα το ίδιο.
Συγχωρείστε αγαπητοί μου την αυθάδεια, αλλά προτιμώ τα εργοστάσια όταν
εργάζονται, παρά νεκρωμένα. Χώρια που για να μετατρέψεις τα παλιά σε θέατρα
πρέπει να πληρώνουν φόροι όσοι εργάζονται.
Με ανησυχεί λοιπόν πολύ η νέα τάση των αντικοινωνικών στοιχείων που σχεδόν
σε όλες τις ελληνικές πόλεις, ενώ παρεμποδίζουν την ανάπτυξη κάθε μορφής,
μόλις καταφέρουν και τα εργοστάσια φαλήρουν αρχίζουν να κλαίνε με μαύρο
δάκρυ για το ωραίο κουφάρι που οι ίδιοι δημιούργησαν. Ζητούν απαλλοτρίωση
και ανάπλαση για νέες χρήσεις πολιτιστικής μορφής με αίθουσες διαλέξεων,
εκθέσεων, θεάτρου και πάει λέγοντας. Για τις οποίες, βεβαίως, ζητούν την
ενίσχυση του κράτους. Όταν, βέβαια, τους προλάβει κάποιος και το μετατρέψει
σε μπαρ ουδεμία αντίρρηση υπάρχει.
Αντίστοιχης νοοτροπίας άτομα εμπόδισαν τη δημιουργία υψηλών κτιρίων στην
Αθήνα με τη γελοία επιμονή τους στο «να φαίνεται η Ακρόπολη». Κατάφεραν και
δημιούργησαν τις σημερινές «χαμηλές» πολυκατοικίες κολλημένες τη μια δίπλα
στην άλλη, χωρίς χώρους στάθμευσης και πρασίνου.
Ακούω συνεχώς να αποκαλούν τον Πύργο των Αθηνών τσιμεντένιο τερατούργημα ή
ανοσιούργημα και στην κυριολεξία «φτιάχνομαι». Γιατί παρακαλώ, θα πρέπει να
θεωρήσω αυτό το δημιούργημα ως απαράδεκτο; Επειδή τα γραφεία του έχουν φως,
από κάτω υπάρχει πάρκινγκ και τριγύρω ελεύθερος χώρος; Με τί θα τον
συγκρίνω; Είναι μήπως καλύτερες οι απαίσιες πολυκατοικίες της Μεσογείων;
H ανάπτυξη μιας πόλης όταν δεν μπορεί να γίνει σε «φάρδος» θα πάει,
προφανώς, προς τα πάνω. Αν δεν είχαν μπλοκάρει την προς τα πάνω επέκταση
των Αθηνών οι ντόπιοι μίζεροι (τότε δεν τους έλεγαν_ «οικολόγους»), θα
υπήρχε η δυνατότητα δημιουργίας ουρανοξυστών που θα χωρούσαν πολλά
«διαμερίσματα - κλουβιά» αφήνοντας συγχρόνως μεγάλους χώρους για πράσινο.
Τους ακούω (διαφορετικά άτομα, αλλά ίδιοι είναι με άλλα ονόματα και
ηλικίες) να διαμαρτύρονται επειδή η Αθήνα διαθέτει για τους πολίτες της
τους μικρότερους χώρους πρασίνου από τις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και
αγανακτώ. Ασχημο έγινε το Παρίσι ή το Λονδίνο ή η Βαρκελώνη που έχουν
ουρανοξύστες και πάρκα;
Φαντάζεται, στ? αλήθεια, κάποιος τί θα έλεγαν τα ίδια άτομα αν πήγαινε στην
Κυψέλη ο Ρέντζιο Πιάνο να κάνει ένα κτίριο όπως το Μουσείο Μπομπιντού στο
Παρίσι; Εκεί πηγαίνουν στο Μπομπούρ και εκστασιάζονται. Εδώ έρχονται και
διαμαρτύρονται που υπάρχει περίπτωση να ανατεθούν αρχιτεκτονικά έργα σε
ξένους. Κορόιδα ήταν οι Γάλλοι που ανέθεσαν στον Ιταλό Πιάνο το Μπομπούρ!
Δεν αφήνουμε, λοιπόν, κατά μέρος τις μιζέριες και τις κουτοπονηριές, μήπως
και δούμε θεού πρόσωπο; _Ν.Σ.Μ.